Gitar Çeşitleri
Gitar çeşitlerine baktığımız zaman, akustik, klasik, elektro ve bas gitar olmak üzere çeşitli gitar türleri karşımıza çıkmaktadır. Bazılarının da kendi içinde bir alt türleri vardır. Ancak zaman geçip teknoloji ilerledikçe pek çok çeşitlilikte yeni gitar türleri de ortaya çıkmıştır. Bende sizlere bu yazımda gitar çeşitlerini tüm detayları ile birlikte anlatmak istiyorum. Gelin hep beraber bu bilgilere bir göz atalım.
1. KLASİK GİTAR
Klasik gitarlar, bütün gitar çeşitlerinin en ilkeli, atası ve en sadesi olarak bilinmektedir. Bu gitarın gövde kısmının ortasında yuvarlak bir boşluk bulunmaktadır. Bu yuvarlak boşluğa ses eşiği denilir. Gitarı kullanırken tellerin titremesi ile birlikte gövde içinde ki hava da titreşmektedir ve bu titreşimin dışarıya ses olarak çıkabileceği tek nokta ses eşiği dediğimiz yuvarlak boşluktur. Klasik gitar çeşidinde toplam 6 adet tel bulunmaktadır. Bunların 3 tanesi kalındır ve çelikten yapılmıştır. Diğer 3 tanesi ise incedir ve misina dediğimiz naylon bir teldir. Bu gitarı genellikle parmaklarınız ile ya da pena yardımı ile çalabilirsiniz. Ama parmaklar daha çok kullanılır. Ve sağ elinizin görevi gitar çalarken daha fazladır. Sağ elinizi kullanarak gitarda değişik ritimler ve harmonikler yaratabilirsiniz. Genellikle Flamenko ya da klasik tarzda müzikler için kullanılır. Anlattığım bu özelliklere bakacak olur isek diğer gitar türlerine göre çalış şekli ve kullanılan müzik çeşitleri itibari ile tamamen farklı bir gitar çeşididir.
1.a. Kesik Kasa Klasik Gitar
Kesik kasalı klasik gitar çeşidinin elektro gitarlar gibi kasası yani ses tahtası ince olur. Bu gitar türüne elektro klasik gitar da diyebiliriz. Bunun sebebi ise dediğimiz gibi kasasının ince olmasındandır.
2. AKUSTİK GİTAR VE TÜRLERİ
Akustik gitarlar görünüş itibari ile klasik gitarlar ile aynı görünüme sahip gibi görünse de akustik gitarların gövdesi daha basık ve şişmandır. Ayrıca tüm telleri çelikten yapılmıştır ve sap kısmı daha dar bir özelliğe sahiptir. Yukarıda bahsettiğim gibi klasik gitarın 3 teli misina diğer 3 teli ise çelikten yapılmış olup parmaklarımız ile çalabiliyorduk. Fakat akustik gitarın tüm telleri çelikten olduğu için pena ile çalmak gereklidir. Akustik gitarın tellerinin çelikten olması nedeni ile basınçlı ve gergin bir sapının bulunması çıkan sesin klasik gitara göre daha sert ve net çıkmasını sağlamaktadır. Ve bahsettiğim bu durumlar, akustik gitar ile klasik gitarın arasında ki büyük farklardandır. Akustik gitarlar, Rock, Caz ve Blues müzikler için kullanılır. Ve 2 alt türü olan elektro akustik gitar ile 12 telli akustik gitar türlerini gelin hep birlikte tanıyalım.
2.a. Elektro Akustik Gitar
Bu gitar türünün bütün özellikleri akustik gitar gibidir. Elektro akustik gitar için ekstra belirteceğimiz tek özelliği üzerinde bulunan elektronik devredir. Bu devre yardımı ile amplifikatöre (yükselteç) bağlanır.
2.b. 12 Telli Akustik Gitar
Görünüş olarak ve özellik bakımından akustik gitara çok benzer. Tek farkı 12 telinin bulunmasıdır. Biliyorsunuz ki diğer gitarlarda 6 tel bulunmaktadır. Tellerinin 12 tane olmasının avantajı, ses tonlarının ve tınılarının da zenginlik sağlamasıdır. Bu sayede farklı tarzlarda çalabilme rahatlığı ve olanağı sağlar. Bu gitarda ekstradan 6 telin daha olması ana seslerin belirli oktavlarını daha rahat duyma şansı sağlar. Ve değişik tarzlarda olan yani kısacası her müzikte kullanılabilen bir gitar çeşididir.
3. ELEKTRO GİTAR
Elektro gitar veya elektronik gitar dediğimiz bu enstrüman, basit ve kısa bir tanımla gövdesinde bulunan manyetiklerin sayesinde tellerin titreşimini elektrik akımına çevirerek ve amplifikatör aracılığı ile gelen akımı yüksek düzeyde sese çevirebilen bir gitar çeşididir. Elektro gitarlar, diğer gitarlara göre çok farklı görünüme ve teknik özelliklere sahiptir. Bu enstrümanda önemli olan kasası değil, manyetikleri, tuşesi ve telleridir. Ayrıca oluşan sinyallerin değişebilir şekilde oluşu ve çıktığı zamanlarda devrim yaratan bir yükseklikte ses seviyesine sahip oluşu bu gitarın çok tercih edilmesine ve kullanım alanının çok olmasına fayda sağlamıştır. Özelliklede elektronikte ki gelişmelerin ardından çeşitlerinin ve özelliklerinin de artması ile 1980’lerden itibaren daha popüler hale gelmiştir. Unutmayın ki elektro gitarlar tek başına satın alınmaz yanında mutlaka bir amfide almalısınız ki gitarınızı çalabilesiniz. Ve pena yardımı ile çalmak daha rahat olacaktır.
3.a. Hollow-Body Gitar (Archtop Gitar)
Boş gövdeli gitarlar olarak bilinir ve kıvrımlı üst yüzeyi olması nedeniyle Archtop’da denilebilir. Herhangi bir yükselticiye gerek duymadan, çıkan sesin gitarda bulunan boşlukta yankılanması ile birlikte zengin tonların çıkartılmasıyla icra edilen bir gitar türüdür. Bu özellikleri ne kadar bulunursa bulunsun, bu gitar türleri de manyetikler ile kullanılmaktadır. Ayrıca bu enstrüman tipinde ki gövdelerde tıpkı kemanda olduğu gibi “f’’ şeklinde delikler olur. Bu tip gövdesi bulunan gitarlar genellikle rockabilly, jazz, blues vb. müzikler çalabilir.
3.b. Katı Gövdeli Elektro Gitar (Flat Top Gitar)
Katı gövdeli gitar türlerinin masif bir gövdesi bulunmaktadır. Ve sesi doğal yollar ile yükseltmeden çıkarabilen gövdeleri bulunmaktadır. Yüksek çıkış gücünde ki ses kaynağının bulunduğu yerde geri bildirimi olabildiğince aza indirgeyen bir gövde çeşididir.
3.c. 7 Telli Elektro Gitar
Diğer gitarlarda bulunan 6 tane ana telin dışında bir tane de kalın ya da ince bir tel eklenmesi sonucu ortaya çıkan bir gitar türüdür.
4. BAS GİTARLAR
Bas gitar çeşidi bazı müziklerin vazgeçilmez kahramanıdır. Genellikle 4 teli bulunan bu gitar kalın bir ses tonuna sahiptir. Ve bu müzik aleti sıklıkla rock, caz, blues, metal, punk, funk, R&B vb. müziklerde tercih edilir. Bas gitarlar pena olmadan parmaklarla çalınmalıdır. Bas gitarların amfileri ile elektro gitarların amfisi karıştırılmamalıdır. Her ikisinin amfisi farklıdır. Bas gitarların telleri genellikle 4 tane olsa da 5-6-7 telli olanları da mevcuttur.
4.a. Elektro Bas Gitar
Elektro bas gitarlar da, tellerden gelen titreşim manyetikler dolayısı ile elektrik sinyaline dönüştürülüp ve bu sinyali en sonunda sese dönüştürecek olan amfilere iletilir. Klasik olarak bas gitar perdeli ve 4 teli bulunan bir enstrümandır.
4.b. Akustik Bas Gitar
Akustik bas gitar, akustik gitarlar gibi oyuk ve geniş bir gövdeye sahiptir. Oyuk gövde sayesinde tellerden gelen ses güçlenip yüksek seviyede duyulabilir bir hale gelmektedir.
5. PERDESİZ GİTAR
Ara seslerin rahatlıkla iletilebilmesi için yapılmış olan bu gitar türü, klasik gitarlara çok benzese dahi ses olarak baya farklı bir özelliğe sahiptir. Perdesiz gitar türü 1976 yıllarında Erkan OĞUR tarafından TÜRK müziği için üretilmiştir. Sonrasında ise geliştirilerek perdesiz elektro gitarlar, 8 telli perdesiz gitarlar, klasik perdeli/perdesiz ve çift saplı elektro gitarlar olarak çeşitli modellerde üretilmiştir.
6. LAP STEEL GİTAR
Hawaii’de üretilmiş ve oraya ait olan bu gitar türü 6-7-9 telli çeşitleri ile bilinir. Bu gitarı çalarken kucakta olması dikkat çekmektedir. Ve diğer gitarlara göre farkı fretlere basılması ile değil, çalan kişinin sol parmağına takmış olduğu bir metal ile tellere vurarak çalınır.
Gitar Çeşitleri İçin Merak Edilen Soru Ve Cevaplar;
1) Doğru Gitar Seçimi Nasıl Olmalıdır ?
Yukarıda sizlere anlattığım birçok gitar çeşidi arasından kendinize en uygun olanını seçmek istediğinizi biliyorum. Ve sizlere yardımcı olmak adına birkaç tüyo vermek gerekirse, ilk olarak şunu söylemeliyim ki gitar çalmaya ilk olarak“klasik gitardan başlanmalıdır’’ gibi klasik bir cümle kurmayacağım. Çünkü öğrenmek için seçmek istediğiniz gitar türü çalmak istediğiniz müzik tarzına ve stiline bağlıdır. Tıpkı gitarların kullanıldığı müzik tarzına ve çalma stiline göre gruplandırıldığı gibi. Yani kısacası çalmak istediğiniz gitarı seçip rahatlıkla belirli bir zaman aralığında öğrenebilirsiniz.
2) Elektro Gitar Çalmak İstiyorum Fakat Klasik Gitardan mı Başlamam Gerekir ?
Çok eskiden hangi gitar türünü öğrenmek isterseniz isteyin öncelikle klasik gitardan başlanırdı. Fakat yaklaşık son 10 yıldır bu zorunluluk ortadan kalkmaya başladı. Hayatında hiç gitar çalmamış kişiler artık elektro gitar çalarak öğrenmeye başladıklarında bile müthiş bir ilerleme kaydedip yollarına devam ettiler. Yani böyle bir zorunluluğun olmadığını rahatlıkla söyleyebilirim.
3) Gitar Çeşitlerinden Herhangi Birini Çalabilmek İçin Parmak Yapısı Önemli midir ?
Gitar çalabilmeniz için parmak yapısının uzun, kısa, ince veya tombul olması gitar çalmanıza engel değildir. Ancak gitar saplarının ince veya kalın olan çeşitlerini de parmak yapınıza göre seçebilirsiniz. Aynı zamanda küçük yaşta gitar çalmak isteyenlerdenseniz de yine kendi parmak yapınıza göre çeşitli boylarda gitarlar bulunmaktadır.