Bateri

Bateri, tür bakımından vurmalı olarak sınıflandırılmış bir çalgı aletidir. Fransızca kökenli bir kelime olan, dilimizde ise davul ve davul seti olarak adlandırılmış muhteşem bir müzik aletidir. Sahnelerde ve benzeri yerlerde performans esnasında şarkıya veya gösteriye ritim tutmaya yaramaktadır. Gittiğiniz bir konserde düzenli olarak ritmik bir şekilde hareketler etmekten kendinizi alı koyamıyor iseniz muhtemelen baterinin etkisi altında kalmışsınızdır. Müziği harekete geçtiği andan itibaren hızlandırıp yavaşlatabilen muhteşem ritimler kazandıran oldukça keyifli bir müzik aletidir. Bateriler birçok kişinin kullandıktan sonra vazgeçemediği ve dışarıdan bakıldığında kullanıcının ne yaptığına pek anlam verilemediği çalgı aletidir. Oldukça yüksek seviyede kulağa ve konsantrasyona ihtiyaç duyularak çalınması gereken en önemli ürünlerden biridir. Bateri kullanıp belirli bir seviyeye gelmiş kişilere baterist adı verilmektedir. Birçok meraklısının hayallerini süsleyen ve kullanması çok keyifli bir müzik aletidir. Özellikle müziği yükseltip düşürürken hızlandırıp yavaşlatırken bateriler kesinlikle kullanılması gereken ürünlerdir. İster stüdyolarınızda olsun isterse sahnelerde olmazsa olmaz ürünlerin başında gelmektedir. Kullanılması oldukça zor fakat öğrenme süreci direkt olarak kişilere göre değişkenlik göstermektedir. Yani müziğe ilginiz ve hisleriniz oldukça yüksek seviyelerde ise bateri öğrenme hızının oldukça yüksektir. Fakat kulağınız müziğin ihtiyaç duyduğu ritmi algılamıyor ve şarkıyı yaşamıyorsanız oldukça karmaşık ve zor bir müzik aleti olmaktadır.  Fakat şöyle bir güzel yanı vardır ki baget yani bateri ile kullanıcısının temasını sağlayan sopa veya tahta çubuk şeklindeki ürünü elinize aldıktan sonra siz farkına varmadan zaman akıp gidecek ve kulağınıza hoş gelen psikolojinize bağlı olarak ritim ve sesler üreteceksiniz. Psikoloji demişken bateri oldukça verimli bir sakinleştiricidir. Hem stresinizi hem de kafanızda bulunan problemi çözmenize yarayacak olan kendini kaptırabileceğiniz bir müzik aletidir. Elbette sadece sakinleşmek için değil de oldukça keyifli olduğunuz anlarda da size uzun saatler boyunca eşlik edebilecek bir dosttur. Bateri hakkında oldukça genel bilinmesi gereken unsurlardan temel düzeyde yorum katarak bahsetmiş oldum. Şimdi ise bu muhteşem çalgı aletini birçok açıdan birlikte ele almak istiyorsanız eğer aşağıda bulunan yan başlıkları sırasıyla inceleyiniz. Bateri hakkında aradığınız geniş ve kapsamlı bilgileri bu yazının devamında rahatlıkla bulabileceğinizi ümit ediyorum…

Başlıklar şeklinde ele alacağımız bateriler ile ilgili en önemli unsurların başında müzik aletini somut olarak tanımak olduğunu söyleyebiliriz. Bu yüzden ilk olarak baterinin bölümlerini ele alıyorum.

Bateri Bölümleri

Standart bir bateride genel olarak 5 adet davul, 3 adet zil bulunmaktadır. Kullanıcı pedal ve baget yardımıyla bu muhteşem çalgı aletini dile getirmektedir. Elbette bu bahsettiğim davul ve zil sayıları ve çalma aracımız olan bagetler standartlarımızdır. Genel olarak bateri baget yani bateri sopası ya da çubuğuyla çalınabilir fakat müzik türüne göre tokmak veya fırça dahi kullanılabilir. Bateri çeşitlerinden yazımın devamında ayrıca bahsedeceğim. Bu yüzden standart bateriyi göz önüne alarak bu konuya açıklık getirmek istiyorum.  Standart bateriyi de 3 parçada incelemek istiyorum.  Ayrıca bu parçaları en temel düzeydeki 5 adet davul, 3 adet zil ve baget olarak ele alacağım. Birincisi kesinlikle davullar olmalıdır. Pedal ve baget aracılığıyla kullanılabilen 3 adet davula sahip olan standart bir baterinin davulları arasındaki fark ise en büyük çapa sahip olanı yerde size paralel şekilde konumlandırılmış pedal aracılığıyla kullanılması ve diğer iki davulun ise birbirinden ve elbette yerdeki davuldan farklı ölçülerde olmasıdır. Yukarıda bulunan birbirinden farklı ölçülerdeki davulları genel olarak bagetler ile kullanırız. İkinci olarak da ele alacağımız kesinlikle zillerimizdir, sağımızda bir adet solumuzda ise iki adet farklı çaplarda ziller bulunmaktadır. Zillerimizde de gözle görünen ve uygulamada en büyük fark ise birinin pedal ile diğer ikisinin davullarımızda da olduğu gibi baget yardımıyla kullanılmasıdır. Pedalla kullanılan zillerimiz çift yönlü pedala bastığımızda açılıp kapanarak çarpma esnasında ihtiyaç duyduğunuz ritmi verebilmektedir. Son olarak bateri çubuğu olarak bilinen bagetlerimizden söz edelim bagetler farklı ölçü ve kalınlıklarda olabilir örnek verecek olursak caz müzikte oldukça ince bagetler kullanılmaktadır. Müziğin türüne göre veya kullanıcısına göre baget tercihi değişebilmektedir. Birçok yerde tokmak, fırça ve benzeri araçlar ile bateri çalındığını görmeniz çok mümkündür. Daha öncede belirttiğim gibi tamamen icra edilmek istenilen şarkı ve müzik türüne göre değişiklik gösterebilir. Standart bir baterinin sahip olduğu tüm bölümlerini elimden geldiğince anlaşılır bir biçimde anlatmaya çalıştım bu konunun devamı niteliğindeki bilgileri bateri çeşitleri kısmında görebilirsiniz. Yazımın devamında görebileceğiniz bir yan konu başlığıdır. Şimdi ise gelelim bu bateri’nin tarihçesine…

Bateri Tarihi

Tarihinden söz etmemiz gerekirse bateri en köklü çalgı aletlerinden biridir. Elbette şuan ki kompleks yapısını kastetmiyorum. Davul olarak çeşitli ve zaman içerisindeki değişiklerinden sonra günümüzde bir standart’ı olsa dahi geçmişine baktığımızda bu çalgı aletini sadece davul olarak ele almak zorunda kalıyoruz. Tarihe baktığımızda milattan önceye kadar dayanan bir müzik aletidir. Ritim tutmaya yaradığı için daha çok savaşlar esnasında topluluğu hazır hale getirmek ve harekete geçirmek için kullanılmış, hatta birçok toplulukta din insanları tarafından bile tercih edilmiştir. Baterinin yüzyıllar boyunca uğradığı değişim ve eklemeler sayesinde günümüzdeki bateri ortaya çıkmıştır. 1800 yılların ilk yarısından sonra ki zamanlarda ise tek davul olarak birçok müzik veya bando gruplarında sahne alan davullar mevcuttur. İsmini de o zamanlarda vurmak anlamına gelen ‘’battre’’ kelimesinden almıştır. İsminin son halini ise ‘’Batterie’’adı verilen vurulan anlamına gelen kelime ile tamamlamıştır. Yani o zamanda insanların vurduğu ürüne verdiği isimden bu güne gelmiştir. Sonraki süreçlerde ise bu davulların orkestralarda artması nedeniyle ve kullanıcılarının bir sahne ve benzeri yerde performans göstermelerine olanak tanıması ile birlikte davul sayısı artmaktadır. 1800 yılların sonunda ise pedal yardımıyla çalınmaya uygun hale getirilmiş bas tipteki ayak davulları ortaya çıkmıştır. Daha sonraki süreçte ise bu davul kullanıcılarının oturdukları yerlere de pedala sahip olan davulları da katması ve daha sonraki süreçte ise bu muhteşem aygıtı çalmak için özel üretilmiş sopaların yani simdi ki adıyla bagetlerin üretilmesiyle günümüzdeki haline zaman içerisinde sahip olmuştur. Elbette bu zaman içerisinde pedallı ve pedalsız kullanılan zillere de sahip olmuştur. Biliyor muydunuz şuan bile dünyanın en büyük zil firması olan zildjian firması geçmişte Osmanlıdan Amerika’ya göç eden zilciyan ailesi tarafından kurulmuştur. Buradan da anlaşıldığı üzere değerlere ve sahip olduğumuz nimetlerin kıymetini bilmeli toplum için her alana gerekli önemi ve ciddiyeti sergilemeliyiz. Bateri ise birçok ekleme ve değişimlerden sonra 1930’lu yıllarda günümüzdeki haline tam anlamıyla ulaşmıştır. Müziğe ve sanata verilen önemin de artmasıyla beraber bateriler rock müziğinin vazgeçilmez müzik aletlerinden biri haline gelmiştir. Bu sayede de dünya üzerinde bilinir ve sürekli olarak yaygın bir şekilde kullanılan bir çalgı aletine dönüşmüştür. Günümüzde ise hemen hemen her türdeki sahnede, müzik grubunda hatta evlerimizde dahi sıklıkla karşımıza çıkabilen oldukça keyifli bir müzik aleti haline dönüşmüştür. Geçmişten günümüze standart bateri oluşana dek olmuş değişim ve gelişimleri en anlaşılır şekilde sizler ile paylaşmaya çalıştım.

Şimdi ise bu muhteşem ürünün standart modelini ele alarak nasıl kullanıldığını ve nelere dikkat etmemiz gerektiğinden söz edeceğim.

Bateri Kullanırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Bu yan başlığımızı bateri meraklıları için özel olarak hazırladım. Bu muhteşem müzik aletini kullanmak için emek ve zaman verecek insanların dikkat etmesi gereken unsurlar nelerdir bunlardan maddeler halinde bahsedeceğim.

Bahsedeceğim tüm maddeler istisnai yeteneklere ve özelliklere sahip olan kişiler dışındaki meraklılar için geçerlidir!

·         Standart bir bateri neredeyse tüm vücut uzuvlarının kullanılması ile çalına bilen bir müzik aleti olduğu için herhangi bir engel veya uzuv eksiliği olmamalıdır.

·         Ciddi bir nota bilgisine ihtiyaç duyulmaktadır.

·         Müziği gerçekten hissetmeli ve ritmi en doğru şekilde ayarlayabilmelidir.

·         Kesinlikle adaptasyon sorunu yaşamamalıdır. Çünkü tamamıyla anı yaşarken gerekli olan tepkiyi vermekte geçilmemelidir.

·         Sürekli ve düzenli olarak pratik yapılmalıdır.

·         Ciddi bir zaman ve emek verilmelidir.

·         Her şey bir yana ritmi hissetmeli ve ciddi bir oranda yaşamalıdır. Ancak bu şekilde bu vurmalı çalgı aletine emek verip öğrenebilirsiniz.

Birçok yönüyle ele aldığımız bateri’nin çeşitleri konusundaki merakınızı gidermek isterseniz aşağıda bulunan yan başlığı inceleyebilirsiniz.

Bateri Çeşitleri

Daha öncede söz ettiğimiz gibi bateri davul’dan türeyen ve vurmalı çalgı aletlerinin ailesinden olan bir müzik aleti olduğu için ailenin diğer mensuplarını kısaca anlatmaya çalışacağım. Son olarak ise günümüz baterilerinden kısaca bahsedeceğim.

Bongo: Akort edilebilen, 19. Yüzyılın sonuna doğru Küba’da fark edilen bir müzik aletidir. Vurmalı çalgı türü olarak değerlendirilen bu müzik aleti genel olarak diz üzerinde veya arasında konumlandırılarak el ile çalınabilmektedir.

Tumba Conga: Afrika müziğinin olmazsa olmazlarındandır. Ahşap bir yüzeye ve kendine özel hayvan derisine sahiptir.

Timballer:  İki adet tokmakla çalınabilen deri ön yüzeye bakır ile donatılmış gövdeye sahip olan birçok alanda sıklıkla kullanılan vurmalı bir müzik aletidir.

Kirişli davul ya da Trampet: Daha çok bando ve askeri yürüyüşlerde tercih edilen tempo tutmak amacıyla kullanılan vurmalı bir müzik aletidir.

Darbuka: Düm ve tek olarak adlandırılan iki sese sahiptir.  Orta doğu ve balkanlarda ortaya çıkmış günümüzde ise birçok bateriye adapte edilmiş halde kullanılabilmektedir. Vurmalı ve el ile kullanılan bir çalgı aletidir.

Son olarak ise son halinden söz edeceğim günümüz baterileri üzerinde bulunan davul ve zillerin artması ve farklı ölçülerde olmasıyla çeşitlenmektedir. Ayrıca ses çıkarmayan elektronik ortamlar için hazırlanmış yeni nesil baterilerde bulunmaktadır. Bu elektronik baterilerin sesini kulağınızla duyamaz fakat elektronik ortamlardan hoparlör ve benzeri cihazlara aktarılmasıyla sesi duyabilir ve algılayabilirsiniz. Bateriler çeşitlendikçe onlar için kullanılan baget türü ve ölçüleri de değişkenlik göstermektedir.

Ünlü Türk Bateristler

Öncelikle bu konuya ülkemizden bir isimle devam etmek istiyorum. Gerçekten bu konuda ülkemizde üst seviye yeteneğe sahip olan birkaç isim bulunmaktadır. Bu isimler hiç tartışmasız ki Alpay Şalt, Kerem Kabadayı, Cengiz Tural, Doğaç Titiz ve elbette Volkan Öktem ’dir. Hem sizi sıkmamak hem de konuyu daha fazla dağıtmamak için listemizin bir numarasından yani Volkan Öktem ‘den kısaca bahsedeceğim. Müthiş bir caz davulcusu olan Volkan Öktem, birçok albüm ve şarkıda imzası olan bir bateristimizdir. Ajda Pekkan, Tarkan, Kenan Doğulu, Athena ve daha birçok türk sanatçı ve grubun albümlerinde ve konserlerinde yer almıştır.  Elbette listemizde bulunan diğer tüm sanatçılarımızda oldukça başarılı ve üst seviyedir fakat bir kişi hakkında bilgi verebileceğim için tercihimi bu yönde kullandım. Lütfen kimse darılmasın ve gücenmesin istiyorum…

Bateri Markaları

Dünyaca kabul görmüş standartlarda ve kalitelerde üretim yapan başlıca markalar şunlardır; Ashton, Dw Drums, Gretsch, Tama, Jinbao, Sonor, Xenon, Roland, Donizetti ve Yamaha ’dır.  Bu markaların dışında dünya çapında davul, zil ve baget yapan bir birçok marka bulunmaktadır. Bildiğiniz üzere bateri kompleks ve çok parçadan oluşan bir müzik aleti olduğu için tüm parçalarını üretip gerçekten üst düzey performanslara gebe çalgı aleti sunmayı başarmış sayılı bateri üreticisi bulunmaktadır. Marka ve üretimim maddesine göre bateri fiyatları artıp azalabilmektedir. Dilerseniz eğer herhangi bir bateri tercih etmeden önce gerçekten satın alma işlemi öncesinde değerlendirilmesi gereken bateri fiyatlarına gelin isterseniz birlikte göz atalım…

Bateri Fiyatları

Bateri çok parçalı ve kapsamlı bir müzik aleti olduğu için fiyat konusuna net bir şey söylemek mümkün değildir. Çünkü birçok bateri kullanım amacına göre üzerinde mevcut olan ekleri değişiklik gösterebilmektedir. Dahası birçok üretici marka bulunduğu için çok geniş bir fiyat aralığına sahiptir. Oldukça maliyetli üst seviye özel işçilikle üretilmiş her bir parçasına özen gösterilmiş bateri modelleri bulunmaktadır. Bunun yanı sıra öğrenim aşaması için hatta çocuklar için bile özel ölçülerde üretilmiş özen bateriler bulunmaktadır. Bateri fiyatları günümüzde elektronik petli ürünlerinde üretilmesi ve geliştirilmesiyle oldukça kapsamlı bir hal almıştır. Elektronik ve petlere sahip ses çıkarmayan kulaklık ve hoparlör yardımıyla duyulabilen bu bateri çeşitleri gün geçtikçe daha geniş alanda kullanılmaya başlanmıştır. Benim tercihim ise bu türü evlerimizde oldukça yararlı bir şekilde değerlendirmektedir. Çünkü toplu yaşam alanlarında yaşayan insanların toplum kurallarına uyarak insanları rahatsız etmeden keyifli dakikalar geçirmesine olanak tanıyan bu yeni nesil elektronik baterilerdir. Bateri fiyatları araştırılırken dikkat edilmesi gereken unsurların başında ise ürünün ek aparatları yer almaktadır. Çünkü günümüzde kullanım amacı ve yerine göre bateri araçları çeşitlenmektedir. Bu çeşitlik sayesinde ürünlerin fiyatları yüksek ölçüde artıp azalabilmektedir. Fakat üründen maddi açıdan korkmamanız ve uzak kaçmamanız için minimum düzeyde birkaç fiyata değinmek istiyorum. Örnek verecek olursak eğer tek bir çocuk davul ürününü 50 türk lirası gibi bir fiyattan dahi satın almak mümkünken 700-800 türk lirası gibi bir tutara çocuk bateri setine sahip olabilirsiniz. Elbette yetişkinlerde bu fiyatlar artmakta ve bir sınırı olmamaktadır.              

Değerli okurlarım, vurmalı çalgı aleti olan bateriyi birçok açıdan dikkatle ve özenle kaleme almaya çalıştım. Bu alandaki kapsamlı ve detaylı araştırmalarım sonucunda edinmiş olduğum ve aktarmaya karar verdiğim ihtiyaç duyulan bilgileri en doğru ve akıcı bir şekilde sizler ile paylaşmaya çalıştım. Umarım sizleri sıkmadan ve bateri ile ilgili tüm merakınızı giderebilmiş ve sizlere yardımcı olabilmişimdir. Ben Uğur Can Selli, sıradaki yazımda görüşene dek kendinize iyi bakın